“Schrijf eens iets over de huizenmarkt!”, hoor ik steeds vaker. En ik begrijp dat wel, het is voor veel mensen een tastbaar probleem. Maar ik denk elke keer: “Ik ben bang dat ik niet ga schrijven wat jij wilt horen.” Want hoewel ik geenszins de problemen met starterswoningen wil bagatelliseren, heb ik de laatste tijd een zinnetje in mijn hoofd uit het populaire RTL-4 programma “Kijken zonder kopen”. In dit programma laten jonge stellen een huis voor zich kopen zonder dit van tevoren gezien te hebben. Aan de hand van hun budget en een lijstje met ‘eisen’ zoekt de makelaar van dienst dus een woning. Bob Sikkes, de aannemer in het programma, benadrukt het regelmatig: “Een oververhitte markt, een waslijst aan eisen en een beperkt budget. Jullie generatie wil te veel.” Die laatste zin dus.
Wat wil ik daarmee zeggen? In elk geval niet dat het probleem niet bestaat. Want ja, er zijn te weinig woningen, zeker voor starters. Ja, de prijzen van starterswoningen zijn te hoog. En ja, iedereen met een veterstrikdiploma heeft een studieschuld die een hypotheek ernstig nadelig beïnvloed. Maar naar mijn idee kun je ook gaan kijken naar wat er wèl kan, in plaats van wat er niet kan. Als ik schoolverlaters hoor jammeren dat ze geen starterswoning van vier ton kunnen krijgen, frons ik nogal eens lichtjes de wenkbrauwen. Pas je eisen aan, zoek naar wat binnen jouw mogelijkheden past. Je gaat net beginnen maar verwacht een karakteristieke jaren 30-woning, instap-klaar, grote badkamer met douche en ligbad, 4 slaapkamers, energielabel AA en het liefst een tuin van vijf bij dertig. Ja die wil ik ook wel, kan het alleen niet betalen. Terwijl ik inmiddels geen starter meer ben.
Dus, zoals Bob terecht klaagt, jullie willen te veel. Pas je eisen aan en accepteer dat je ergens zult moeten beginnen en dat ‘ergens’ niet direct dat droomhuis van vier of vijf ton is. Accepteer dat je een opknappertje zult moeten kopen. Natuurlijk, zelfs dat is enorm lastig in de huidige markt. Aangezien de hypotheken al jaren in de aanbieding zijn wil letterlijk iedereen verhuizen en dus is de vraag vele malen groter dan het aanbod. En dus worden woningen die enkele jaren geleden nog starterswoningen waren, opgekocht door mensen met gigantische overwaardes en een spotgoedkope hypotheek. Nogmaals, ik erken dat probleem.
De oplossing? Heb ik niet. Maar ik heb wel enkele ideeën. Allereerst moet er ingegrepen worden bij het verkopen van huizen aan beleggers. Huizen zijn geen beleggingsobject. Verkoop huizen aan particulieren, niet aan pandjesmelkers. Daarnaast: de banken moeten de rente omhoog gaan gooien. Als hypotheken duurder worden zal de vraag naar woningen dalen, de huizenprijzen misschien zelfs wel dalen en de markt weer stabiliseren. Of zoals Bob zei: wil gewoon eens ietsje minder.